شیراز تحلیل – مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس از قرار گرفتن غار”چهل دخترون ” در شهرستان جهرم خبر داد و گفت: صرف‌نظر از پیشینه تاریخی از ویژگی‌های مهم این غار وجود بالغ‌بر 50 نقاشی صخره‌ای با موضوع حیوانی، انسانی، انتزاعی و گیاهی است.
به گزارش شیراز تحلیل به نقل از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس امروز 28 مردادماه 1403 محمد ثابت اقلیدی بابیان اینکه غار”چهل دخترون ” با شماره ثبتی 34154 در فهرست آثار ملی جای گرفته است افزود: طبق شواهد موجود در این غار استقرار از دوره پیش‌ازتاریخ تا دوره تاریخی (ساسانی) دیده می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس افزود: مهم‌ترین یافته موجود در غار” چهل دخترون” نقوش ایجادشده با استفاده از گل اخرا در بدنه جنوبی غاراست که تعداد این نقوش بالغ‌بر 50 عدد و شامل نقوش انتزاعی، حیوانی، انسانی و گیاهی است.
ثابت اقلیدی بابیان اینکه درصد بیشتر این نقوش اشکال هندسی انتزاعی هستند که بارها در این غار تکرار شده‌اند گفت: بسیاری از نقوش فرسایش یافته و ازاین‌بین 8 عدد نقش دارای یک طرح مشترک شامل دو بازوی کشیده از دو جهت، یک نیم‌دایره (به‌ندرت چهارگوش) در مرکز هستند و در اطراف این نقوش نیز گاها در داخل قسمت مدور زیرین و یا درست در پایین نقش تعداد زیادی نقطه و بعضاً یک یا چند حیوان در حالت گله‌ای ترسیم‌شده‌اند.
او ادامه داد: این نقوش که در کمتر منطقه‌ای حداقل در مقیاس فارس دیده‌شده‌اند بسیار شاخص است و در دو مورد از این نقوش طرح خورشیدی مانندی در فاصله کمی از زیر آن‌ها ترسیم‌شده‌اند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس گفت: ازحیوانات ترسیمی در این نقوش احتمالاً گوزن می باشدهر چند فرسایش نقوش می‌تواند دید مارا به این‌سو گمراه کند همچنین نمونه دیگر نقوش حیوانی چهارپایانی بدون شاخ هستند که در بعضی موارد به‌صورت تکی و در موارد دیگر به‌صورت گروهی ترسیم‌شده‌اند. از حالت گله‌ای آن‌ها گمان می‌رود شکارهایی باشند که ترسیم و طلسم می‌شده‌اند.
ثابت اقلیدی بابیان اینکه نکته جالب‌توجه ترسیم این حیوانات گله‌ای به‌صورت انتزاعی و نوعی دیگر حیوانی با سر مدوراست افزود: این حیوانات با سری کاملاً مدور و با دهانه باز و نقاطی منظم و محدودکننده در اطراف شاید تصوری از سگ را در ذهن ما ایجاد کند. این نقوش نیز به‌ندرت در منطقه دیده‌شده‌اند.
او ادامه داد: آخرین نمونه‌های حیوانی ترسیم‌شده در این غار تصویر انسانی را سوار بر حیوانی نشان می‌دهد که می‌تواند اسب باشد. از نمونه تصاویر سگ و اسب و گله‌های ترسیمی تصاویر، می‌تواند به این نکته پی برد که تصاویر مربوط به هزاره اول قبل از میلاد و به زمان رام کردن حیوانات بازمی‌گردد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس گفت: نقوش انسانی در این غار شاید کمتر از سایر نقوش و در حدود 4 شکل مشاهده شد و نقش خورشید و یا آتش در دو جا و یک‌بار جسمی شبه ستاره ترسیم‌شده است.
ثابت اقلیدی به دیگر ویژگی‌های این غار اشاره کرد و افزود: علاوه بر نقوش بسیار زیبای موجود در بدنه غار، تعدادی حوضچه سنگی در انتهای غار وجود دارد که محل جمع‌آوری آب چشمه درون غار است به‌طوری‌که سه حوضچه کوچک نامنظم در این محل حفرشده که بر ارزش این غار زیبا می‌افزاید.
بنابراین گزارش غار چهل دخترون واقع در استان فارس، شهرستان جهرم، دره تنگ چهل دخترون، است در این غار استقرار از دوره پیش‌ازتاریخ تا دوره تاریخی (ساسانی) دیده می‌شود و نام آن برگرفته از تنگه چهل دخترون است. عمق آن 15 متر و مساحت آن حدود 200 مترمربع است. ارتفاع سقف آن دردهانه 12 مترو با توجه به شیب‌دار بودن کف غار، در انتهای آن به 4 متر می‌رسد. این غار با دهانه وسیع در بدنه شرقی دره چهل دخترون و در ارتفاعات کوه قرارگرفته است.
در این غار حوضچه‌های متعددی دیده می‌شود که حوضچه اول بافاصله 140 سانتی‌متری از چشمه درشیب رو پایین غار حفرشده است. این حوضچه دارای شکل نامنظم است و محیطی در حدود 335 سانتی‌متر و عمق 18 سانتی‌متر دارد. حوضچه دوم با عمق متغیر 22 تا 28 سانتی‌متر و حوضچه سوم با ابعاد 190 در 150 سانتی‌متر مربع است. حوضچه سوم در دو جبهه دارای دیواره‌هایی ساخته‌شده با مصالح است تا با شیب‌گیری آن توانایی جمع‌آوری آب بیشتری داشته باشد.
