شیراز تحلیل – ساختمان تجاری اداری «متروپل» شهر آبادان در حالی مراحل پایانی ساخت و شروع بهره برداری خود را گذرانده بود که به طور ناگهانی در روز دوم خرداد فروریخت؛ از سوی دیگر انگشت اتهام به سوی شهرداری، سازمان نظام مهندسی ساختمان، مهندسان طراح و ناظران پروژه است که چنین فاجعه ای را رقم زده‌اند.
فارغ از تلفات انسانی که این تراژدی داشته این حادثه هشداری است برای دیگر کلانشهرها از جمله شیراز که مسئولان مربوط نظارت بیشتری بر روی کار سازندگان سازه‌ها‌ی مختلف انجام دهند. پاسخ به این سئوال نیاز به واکاوی و بررسی پروژه‌های عظیمی دارد که در بسیاری از شهرها از جمله در شیراز در حال اجرا است ؛ ناظران ساختمان در پروژه‌هایی با متراژ کمتراز 4000 مترمربع بایستی به صورت سیستمی و تصادفی از طرف سازمان نظام مهندسی به مالک معرفی شوند.
در پروژه‌های بزرگی که بیش از4000 متر مربع مساحت دارند، شهرداری به مالکان مجوز داده تا ناظران ساختمانی را خودشان انتخاب کنند و این شروع بستری ناسالم برای تخلفات گسترده است.
ناظران ساختمان را تحت فشار قرار می‌دهند
یکی از اعضای نظام مهندسی استان فارس معتقد است که به صورت طبیعی ناظر پروژه موظف است در صورتی که تخلفی طی مراحل ساخت ساختمان اتفاق بیفتد به شهرداری گزارش دهد و جلو پروژه را بگیرد.
وحیدی در گفت و گو با ایلنا و با طرح این سئوال که آیا ناظری که راسا توسط مالک انتخاب شده و حقوق بگیر مالک پروژه است قدرت ایستادگی در برابر تخلفات احتمالی مالک را خواهد داشت؟می‌گوید: به دلیل اینکه ناظر توسط خود مالک انتخاب شده و یک رابطه مالی مستقیم بین طرفین ایجاد شده این فرصت جهت مالک ایجاد می شود تا ناظران ساختمان را تحت فشار قرار دهد تا در برابر تخلفات احتمالی سکوت کرده و روند معیوب ساختمان را تأیید کند.
وی ادامه می‌دهد: این رویه مذموم می‌تواند منجر به شکل‌گیری ساختمان‌های عظیم اما فاقد استاندارد شود و احتمال ایجاد یک تراژدی شیبه به «متروپل» در چنین ساختمان‌هایی وجود خواهد داشت.
این طراح و ناظر تاسیسات ساختمان با بیان اینکه جامعه مهندسان افراد تحصیلکرده و پاکدستی هستند و بارها نسبت به این موارد هشدار داده و درخواست انتخاب ناظران در ساختمان‌های بزرگ به صورت سیستمی را داده‌اند، می‌گوید: متاسفانه افراد ذینفع مانع از اصلاح این رویه شده‌اند؛ حادثه متروپل می‌تواند زنگ خطر بزرگی برای مسئولان شهرداری شیراز باشد که ساختار انتخاب ناظران در ساختمان های بزرگ را اصلاح کنندتا بتوان با نظارت بهتر بر روند ساختمان های بلند مرتبه از حوادث احتمالی در آینده جلوگیری شود.
هتل آسمان شیراز «متروپل» دیگری است
رئیس مجمع نمایندگان فارس با اشاره به اینکه امکان دارد سرنوشت بعضی از ساختمان های قدیمی در شیراز به ساختمان متروپل گره بخورد، می گوید: امکان دارد هتل آسمان در شیراز هم دچار اتفاقاتی مانند متروپل شود زیرا به نظر هتل آسمان شیراز «متروپل» دیگری است و شباهت هایی بین این دو وجود دارد که اگر خدای نکرده این اتفاق در این هتل 17 طبقه رخ دهد بسیار بدتر از حادثه «متروپل» آبادان خواهد بود.
علیرضا پاک فطرت در گفت و گو با ایلنا و با بیان اینکه در روزهای نخست ضابطه هتل آسمان شیراز 6 طبقه بود اما مالک این هتل رفته رفته با اضافه کردن دو طبقه آن را به حدود 17 طبقه رساند، تصریح می کند: در صورت بروز حادثه‌ای مانند آتش سوزی و یا زلزله در این هتل که در کوچه 12 متری واقع شده احتمال فاجعه‌ای بدتر از متروپل غیر ممکن نیست.
سکوت مسئولان فارس در رابطه با هتل آسمان جای ابهام دارد
رئیس مجمع نمایندگان فارس با اشاره به اینکه سکوت مسئولان فارس در رابطه با هتل آسمان جای ابهام دارد، خاطرنشان می‌کند: زمانی که بنده شهردار شیراز بودم دادگستری رأی به تخریب داد اما زمانی که به عنوان شهردار اقدام به اجرای رای کردیم متوجه شدیم که این ساختمان بر سر مردم و مدرسه‌های اطراف ریزش می‌کند که اقدام به توقف رای کردیم ؛ در نهایت مقرر شد که مالک اقدام به حذف ساخت و سازها بر پروانه و تخریب 650 متر از این هتل کند اما این امر تا کنون اجرایی نشده است.
نماینده شیراز و زرقان با اشاره به اینکه پس از اجرا نشدن رای، مالک هتل آسمان دوباره اقدام به ساخت و ساز کرد، می گوید: اتمام و به بهره برداری رسیدن پروژه‌هایی مانند هتل آسمان به ظاهر مناسب سرمایه گذاری است اما نباید فراموش کرد که این پروژه در آینده ای نه چندان دور با مشکل مواجه خواهد شد.
پروانه هتل آسمان هم به صورت رانتی صادر شد
رئیس مجمع نمایندگان فارس با بیان اینکه متاسفانه پروانه هتل آسمان شیراز هم به صورت رانتی صادر شد، بیان می کند: قطعا صدور پروانه هتل در مرکز شهر و با این تعداد طبقات به راحتی امکان پذیر نیست. صدور این پروانه به مالک هتل آسمان بسی جای تعجب و ابهام دارد.
نماینده شیراز و زرقان با اشاره به اینکه شوربختانه در حال حاضر شهرداری، شورای شهر موضوع هتل آسمان را دنبال نمی کند، یادآور می شود: در صورتی که این اتفاق برای چنین ساختمان هایی رخ دهد مسئولان با هزینه کردن از پول بیت المال اقدام به رفع و رجوع کردن مشکل می کنند.
سازندگان «متروپل» با عنوان سرمایه گذار در حال انجام فساد بوده‌اند
وی با بیان اینکه متاسفانه اتفاقی که در اثر ریزش ساختمان در آبادان رخ داد به هیچ وجه قابل تصور نیست ، ادامه می دهد: ریزش ساختمانی که هنوز به طور کامل به بهره برداری نرسیده بیانگر آن است که سازندگان این ساختمان بدون پایبندی به هیچ ضابطه‌ای به صورت گستاخانه اقدام به احداث کرده اند.
پاک فطرت با اشاره به اینکه متاسفانه سازندگان ساختمان متروپل از زمان احداث این ساختمان با استفاده از واژه سرمایه گذار در حال انجام فساد بوده‌اند ، تصریح می کند: این اقدامات بیانگر عمق فساد در کشور است که بعضی از افراد با عنوان سرمایه گذاری از بسیاری از ارگان ها سو استفاده می کنند و بعضا از قانونی عمل کردن مدیران ناراضی اند.
پاک فطرت با اشاره به اینکه خلاء قانونی زیاد در بخش ساختمان وجود ندارد ، بیان می کند: بی شک قانون نظام مهندسی کشور یکی از قوانین مترقی این حوزه است که البته در حال بازنگری است و اجرا یا عدم اجرای قانون از نکات مهم آن است.
حدود 100 ساختمان در بخش فنی و تاسیسات شیراز آسیب پذیر است
رجبی رئیس سابق نظام مهندسی و ساختمان کشور با اشاره به اینکه در حال حاضر در جریان اتفاق دقیق حادثه «متروپل» نیستم می گوید: اما ذکر این نکته ضروری است که زمانی که حادثه پلاسکو رخ داد سازمان نظام مهندسی گزارشی را به سازمان نظام مهندسی کشور اعلام کرد که در آن گزارش اعلام شد که تعداد زیاد و حدود 100 ساختمان در بخش فنی تاسیسات و ….شیراز آسیب پذیر است.
فرج الله رجبی در گفت و گو با ایلنا و با اشاره به اینکه اصول نگهداری ساختمان به عنوان یکی از مقررات ملی در ساختمان باید رعایت شود، می افزاید: نگهداری ساختمان ها در شهر ها باید تحت نظارت یک تیم تخصصی انجام شود و این مرکز تخصصی باید به صورت جدی تمام مسایل را پایش و بررسی کند.
وی بر لزوم دقیق نظارت توسط شهرداری و نظام مهندسی بر ساختمان ها تاکید می کند و می گوید: چک شدن طرح ها توسط این دو سازمان و نظارت دقیق باید به صورت جدی اتفاق بیفتد.
رجبی اعتقاد دارد که مکانیزم دقیق و وجود ناظر مقیم باید برای احداث ساختمان هایی مانند «متروپل» مشخص شود و این در حالی است که نظارت های شهرداری و نظام مهندسی برای ساخت ساختمان هایی مانند «متروپل» کفایت نمی کند.
رئیس سابق نظام مهندسی کشور با اشاره به اینکه برای ساخت ساختمان‌های بزرگ مقیاس، باید مستند های دقیق وجود داشته باشد، می گوید: قطعا ناظر مقیم باعث می شود تا ساخت و سازهای اضافی و مازاد بر پروانه انجام نشود.
عضو سابق کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اینکه اطلاع دقیقی از جزئیات هتل آسمان در اختیار ندارم می گوید: شنیده ام که در سال های گذشته گروهی موضوع مقاوم سازی هتل آسمان را انجام دادند که برای روشن شدن موضوع و جلوگیری از ابهامات گزارش این اتفاق باید برای مردم و مسئولان تشریح و تبیین شود.
