شیراز تحلیل – عضو شورای عالی ژئو چارک های جهانی یونسکو درگفتگو با شیراز تحلیل؛ امکان ثبت ملی و جهانی 2 الی 3 ژئو پارک در فارس وجود دارد
از آنجایی که تعداد زیادی از سایت های میراث ژئو لوژیکی در مناطقی قرار دارند که پدیده شهرنشینی و فعالیت های اقتصادی سیمای آنها را به شدت دگرگون کرده است،بدین جهت برای حفظ پاره ای از آن ها نوعی ساختار حفاظتی مدیریتی توسط یونسکو در سال 1999 پیشنهاد شده که به آن ژئو پارک می گویند.
به منظور پی پردن به اهمیت ساخت ژئوپارک ها و نقش آن ها در نگهداری از میراث زمین شناسی به گفتگوی صمیمانه با علیرضا امری کاظمی عضو شورای عالی ژئوپارک های جهانی یونسکو پرداخته ایم.
آقای امری کاظمی، در ارتباط با وضعیت احداث ژئو پارک های ایران و اهمیت آنها در حفظ و نگهدای میراث زمین شناسی برایمان بگویید؛
بایدگفت که یونسکو در حال حاضر 3 نوع ثبت جهانی دارد، یکی سایت های میراث جهانی و دیگری ذخیرگاه زیست توره می باشد و نوع سوم آن که از اواخر سال 2015 به طور رسمی توسط یونسکو به عنوان یک برنامه جدید اعلام شد تحت عنوان پارک های جهانی یونسکو با هدفت حفاظت از میراث چهارگانه سرزمین به ویژه میراث زمین شناختی بوده است.
امر کاظمی توضیح داد،هدف دیگرجلب مشارکت مردم و جامعه محلی در بهره برداری خردمندانه از سرزمین و حفاظت از آن است باید اینگونه گفت که ژئو پارک با آموزش هایی که به جامعه محلی می دهد و با ارتقاء فعالیت های گردشگری که در آن منطقه توسط مردم صورت می گیرد به توسعه اقتصادی پایدار کمک شایانی می کند.
در واقع مدل حفاظتی در ژئو پارک ها بیشتر مشارکت مردمی است یعنی با کمترین هزینه و مداخله دولت مردم خود با آموزشی که می بینند آگاهی کسب می نمایند و در حفظ و نگه داری همکاری می کنند.
در کشور تجربه و رویکرد خوبی در این باره داشته ایم؟
بله تجربیات موفقی که درجهان و ایران داشته ایم باعث شده رویکرد خوبی نسبت به ژئو پارک دیده شود در حال حاضر 177 ژئو پارک در 46 کشور وجود دارد که اغلب در کشورهای درحال توسعه ایجاد شده است و این گویای این است که استراتژی ایجاد ژئوپارک ها بسیار مورد توجه کشورهای پیشرفته قرار دارد.
در ایران هم از سال 79 مطالعات پتانسیل یابی را در سازمان زمین شناسی پیرامون این مسله آغاز نموده ایم که ماحصل آن در سال 91 این بود که سی منطقه دارای پتانسیل ساخت ژئوپارک می باشد که به کشور معرفی نمودیم یکی از آن ها در استان فارس بوده است.
استان فارس با پتانسیل های با ارزش میراث ژئولوژیکی که دارد متاسفانه تا کنون اقدام جدی پیرامون این مسئله صورت نگرفته است..
مناطق دیگری در کشور از جمله قشم،ارس و طبس در این زمینه فعالیت کردند و هر سه عنوان جهانی را کسب نمودند.
به پتانسیل های استان فارس در خصوص ایجاد ژئو پارک اشاره کردید دراین باره و اقداماتی که باید صورت پذیرد بیشتر توضیح دهید :
استان فارس با توجه به مطالعات انجام شده دارای پتانسیل های بالایی است اگر دولت و مسئولین استان عظم جدی داشته باشند و با هم افزایی حمایت های لازم صورت گیرد در استان فارس می توانیم بیش از 1 ژئو پارک داشته باشیم می توان گفت امکان ثبت ملی و جهانی 2 الی 3 ژئوپارک در استان فارس وجود دارد و این فرآیندی است که به زمان پشتکار و حمایت نیاز دارد.
امر کاظمی ادامه داد؛این فعالیتی مردم نهاد است و بر اجماع علم و فرهنگ تاکید می کند، لذا در این زمینه باید آموزش ها به طور کامل ارائه شود استاندارد سازی و ایجاد زیر ساخت های مناسب نیز باید صورت گیرد تا بتوانیم پرونده ثبت منطقه را آماده و ابتدا در ثبت ملی و بعد یونسکو در آوریم.
امری کاظمی با اشاره به طرح ارزشمند انجام شده توسط دانشگاه پیام نور فارس تاکید کرد: اگر سازمانهای مربوطه در استان هم افزایی لازم را فراهم و تا حصول نتیجه هماهنگی خود را حفظ کنند، از هیچ کوشش و حمایتی در این باره دریغ نخواهد شد.
عضو اصلی شورای تصویب و تاییدکننده ژئوپارکهای جهانی یونسکو و صاحبنظر در دانش ژئوتوریسم ایران مفهوم ژئو پارک از دید یونسکو را ایجاد ارتباط مردم با طبیعت بیان کرده است.
ژئوپارک ها هدفشان حفاظت از میراث زمین شناختی است و بهره برداری صحیح از پتانسیل گردشگری
یک گردشگری جدید و تخصصی تحت عنوان ژئوتوریست یا زمین گردشگری در ژئوپارک ها وجود دارد که در کنار ژئو توریست بازوی کمک به جامعه محلی برای انتفاع از مزایای گردشگری است .
عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه پیامنور از فراهم شدن زمینه راهاندازی نخستین «ژئوپارک ملّی» برای فارس با نام «ژئوپارک ارژن- چوگان- پریشان» در قالب طرح دانش بنیان گردشگری خبر داد.
رضا صادقی در جلسه هماهنگی معاونت امور زائرین و گردشگری استانداری فارس با ارزیاب بینالمللی و عضو اصلی شورای عالی ژئوپارکهای جهانی یونسکو بیان کرد: این جلسه با رویکرد عملیاتی کردن طرح پژوهشی ارتباط با صنعت و جامعه با عنوان «معرفی پتانسیلهای زمینگَردشگَری در زمینگَردشگاه پیشنهادی اَرژَن تا پریشان» برگزار شده است.
او گفت: در این پروژه که ۱۱ ماه زمان به خود اختصاص داد، دانشگاه پیام نور فارس به عنوان مجری و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس به عنوان کارفرما بودهاند.
صادقی گفت: با اجرای اینگونه طرحهای دانش بنیان در صنعت گردشگری، شاخه طبیعت گَردی و زیرشاخه “زمین گَردشگری یا ژئوتوریسم” نه تنها زمینه راهاندازی نخستین «ژئوپارک ملّی» برای فارس با نام «ژئوپارک ارژن-چوگان-پریشان» فراهم میشود، بلکه موجب ایجاد کارآفرینی نوین در صنعت سبز و پاک گردشگری شده و با افزایش ورود گردشگران داخلی و به ویژه خارجی، اَرزآوری به استان تقویت خواهد شد.
او گفت: استانهای هرمزگان، آذربایجان شرقی و خراسان جنوبی توانستهاند با همگرایی هدفمند بین سازمانی بسیار زودتر از ما، ژئوپارکهای خود را با نامهای قشم، اَرَس و طبس به ثبت ملی و حتی جهانی برسانند، اما استان فارس با تمام پتانسیلهای ارزشمند گردشگری خود در شاخههای گوناگون طبیعی، تاریخی، فرهنگی، مذهبی و .. هنوز نتوانسته است در این زمینه نقش آفرینی عملیاتی داشته باشد.
در ادامه محمد فرخزاده، معاون استانداری فارس نیز نوید را داد که به زودی با تشکیل کارگروه علمی-عملیاتی از نهادهای مرتبط با اجرای این طرح از جمله دانشگاه پیام نور و همچنین تنظیم شیوه نامهای برای راهاندازی ژئوپارکهای فارس، همکاری و نظارت لازم را در راستای بکارگیری و ایجاد هماهنگیهای بین سازمانی و تأمین بودجه انجام داده تا استان فارس نیز دارای این نشان تجاری جهانی در حوزه گردشگری شود.