میراث بی پایانِ ایران در «گردشگری ادبی»

شیراز تحلیل – با توجه به اینکه ادبیات یکی از اجزای مهم میراث فرهنگی یک کشور محسوب می شود، می توان با توسعه گردشگری ادبی علاوه بر درآمد زایی و جذب گردشگر، از این میراث ارزشمند به نحوی شایسته نگهداری کرد.

به نقل از پایگاه خبری میراث آریا، چهارمین روز از هفته گردشگری با عنوان «ایران، سرای اندیشمندان و مفاخر فرهنگی – ادبی» نامگذاری شده، عنوانی که به خوبی می تواند ظرفیت گردشگری ادبی در ایران را به مردم جهان نشان دهد.

پیوند گنجینه های ادبی به صنعت گردشگری می تواند گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به سوی شهرهای هدف بکشاند اما با وجود ظرفیت های بی شمار در کشورمان، هنوز هم گردشگری ادبی صنعتی نوپا محسوب می شود و تورهای گردشگری و فرهنگی چندان به این موضوع نمی پردازند، آن هم در شرایطی که بنا بر آمار سازمان جهانی گردشگری، بودجه ای که مردم دنیا برای مسافرت و تفریح اختصاص داده اند سه برابر بودجه ای است که دولت ها صرف امور دفاعی و امنیتی می کنند، این رقم ۱۱ درصد درآمد ناخالص (GDP) کل جهان است.

​

لزوم توجه جدی به گردشگری ادبی

این در حالی که کارشناسان تأکید دارند که با توجه به برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری هایی که طی چند سال اخیر برای توسعه صنعت گردشگری صورت گرفته، لازم است گردشگری ادبی به صورت جدی در دستور کار سیاست گذاران و طراحان برنامه ها قرار گیرد

فارغ از گردشگرانی که به صورت معمول از میراث ادبی بازدید می کنند، افرادی هم هستند که به دلیل علاقه به یک نویسنده، اثر یا فضای ادبی راهی شهرهایی می شوند که به مقصد گردشگری ادبی معروف هستند،‌ در این نوع از گردشگری، افراد با محل تولد و تدفین ادیبان، موزه‌های ادبی و سایر مکان‌های مرتبط با نویسندگان و آثار ادبی آشنا می شوند.

مقاصد گردشگری ادبی در ایران

بسیاری از مردم، اصفهان و شیراز را به واسطه قرار گرفتن آرامگاه حافظ و سعدی، مقصدگردشگری ادبی می دانند اما منطقه یوش (محل تولد نیما یوشیج)، تبریز به دلیل وجود خانه شهریار،‌ نیشابور به واسطه مقبره خیام، همدان به دلیل وجود مقبره باباطاهر و مشهد به واسطه مقبره فردوسی جزو مهم ترین مقاصد گردشگری ادبی در کشور به شمار می روند که هر کدام به تنهایی می توانند قطب گردشگری ادبی در کشور باشند.

البته دلیل اینکه شهری مثل اصفهان بیشتر در این زمینه سرآمد شده،‌ وجود یکصد هزار مقبره در تخت فولاد اصفهان است که در میان آنها ۸۵۰ فقیه و عالم، ۱۲۰ واعظ و سخنور، ۲۳۰ شاعر، ۱۲۰ هنرمند، ۲۰ حکیم و فیلسوف، ۷۵ دانشمند، ۲۰ بانوی دانشمند، ۵۵ نویسنده و روزنامه نگار، هفت هزار و ۷۰۰ شهید و ۲۲۰ سردار شهید  دیده می شود.

تحول در اقتصاد محلی با گردشگری ادبی

این گنجینه بی نظیر در صورتی که به درستی مورد توجه قرار گیرد می تواند منشأ درآمدزایی شود، درآمدی که نه تنها اقتصاد محلی را تکان می دهد بلکه در وضعیت اقتصاد کلان کشور هم تأثیر مثبتی خواهد گذاشت.

با توجه به اینکه ادبیات یکی از اجزای مهم میراث فرهنگی یک کشور محسوب می شود، می توان با توسعه گردشگری ادبی علاوه بر درآمد زایی و جذب گردشگر، از این میراث ارزشمند به نحوی شایسته نگهداری کرد.

البته در کشورهای خارجی هم این نوع گردشگری طرفداران زیادی دارد، برای مثال پاریس و لندن از جمله شهرهایی هستند که به واسطه حضور بسیاری از نویسندگان مشهور در آنجا جذابیت زیادی برای بازدیدکنندگان دارد، بدون شک تماشای خانه چارلز دیکنز نویسنده مشهور انگلیسی در لندن و یا قدم زدن در خیابان هایی که محل وقوع داستان های شرلوک هلمز بوده هر توریستی را به وجد می آورد. 

قبرستان مشاهیر مسکو (نوودیچی) هم از جمله جاذبه های گردشگری است که به دلیل قرار گرفتن مقبره مشاهیری همچون آنتوان چخوف، یلستین، همسر استالین، گوگول، مایاکوفسکی، نیکیتا خروشچف و… گردشگران زیادی را به سمت خود می کشاند.

راهکاری برای توسعه گردشگری ادبی در کشور

با توجه به تاریخ کهن کشورمان و میراث ناملموس فرهنگی موجود در آن،‌ باید کاری در خور این گنجینه پربار صورت گیرد تا علاوه بر اینکه پاسخگوی نیاز علاقه مندان باشد،‌ به رونق گردشگری ادبی هم کمک کند، در این راستا تدوین برنامه های متعدد و فراهم ساختن زیرساخت های لازم می تواند به توسعه گردشگری ادبی کمک کند.

بدون شک با بررسی روش های مورد استفاده کشورهای فعال در عرصه حوزه گردشگری ادبی و شناسایی نقاط قوت و ضعف در این بخش،‌ می توان به الگویی درست برای توسعه گردشگری ادبی در کشور دست پیدا کرد.

نوشته شده توسط/مهدی نورعلی