شیراز تحلیل – معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامي فارس:» در سفر قریب‌الوقوع مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی کشور به شیراز به‌عنوان نخستین مهمان «دکه رسانه» امسال، مسائل خرد مادی و معنوی خبرنگاران و عکاسان خبری مطرح خواهد شد.
بناست که پرداخت یارانه کاغذ برای روزنامه‌ها و مطبوعات افزایش یابد و حمایت ویژه‌ای از رسانه‌های برخط از نظر مالی صورت گیرد تا مدیران مسئول این رسانه‌ها بتوانند از زیرگروه‌های خود که خبرنگاران هستند، حمایت کنند. روزنامه‌نگاری در فارس قدمتی دیرینه دارد، جز آن‌که چاپ روزنامه در این استان به 150 سال پیش برمی‌گردد، پایه‌گذاری مطبوعات در ایران نیز به وسیله دو برادر از اهالی فارس -میرزا محمدصالح شیرازی و محمدجعفر ادیب شیرازی- بنیاد گرفت و جز آن نیز نخستین مدیر روزنامه، نخستین سردبیر و نخستین چاپ‌کننده روزنامه در ایران هر سه از استان فارس بودند.
با وجود تعداد زیاد روزنامه، هفته‌نامه، ماهنامه و رسانه‌های متعدد برخط رسمی و غیررسمی که در حال حاضر در فارس به کار خبررسانی مشغولند اما اهالی رسانه در فارس هنوز مشغول دست‌وپنجه نرم‌کردن با چالش‌های پایه‌ای و موضوعاتی اساسی در زمینه حق و حقوقشان هستند. برخی از این چالش‌ها، عمومی و متعلق به فضای رسانه‌ای کلی کشور است و برخی دیگر با توجه به ساختار بومی و اقتصادی فارس و شیراز شکل گرفته است. تعیین حق‌التحریر خبرنگاران جزو این مقوله است. خبرنگاران فارس که خود راوی زخم‌ها و دردهای اقشار مختلف جامعه هستند، سال‌هاست با مصائب شغلی خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ افرادی که برای تهیه خبر بخش بزرگی از روز خود را صرف می‌کنند و گاه نیز برای تهیه یک گزارش یا رویداد مجبور به سفرهای درون‌استانی هستند؛ سفرهایی که بعید نیست جانشان را به مخاطره اندازد. با این حال شوربختانه روایتگری نیست که این رنج را بنویسد و برای آن تیتر درشت بزند و مسئولان را به حل این مشکل وادارد. با معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره مشکلات اهالی رسانه فارس گفت‌وگو کردیم.
دکتر که دکترای زبان و ادبیات فارسی است و خود دستی به قلم دارد، بی‌اهمیتی به فرهنگ نوشتاری در کشور را عامل اصلی حق‌التحریرها و حق التألیف‌های ناچیز می‌داند.
وی با اشاره به اینکه در کشور کمترین دستمزدها حق‌التحریر و حق‌التألیف است که نشان از بی‌اهمیتی به فرهنگ نوشتاری است، گفت: این بی‌اهمیتی به فرهنگ نوشتاری در کشور به حقوق تمام افرادی که اهل قلم هستند، تسری یافته است؛ چه آن که کتاب می‌نویسد و چه روزنامه نگاری که در کار خبرنویسی و گزارش‌نویسی است.
دکتر خوش‌اقبال بیان کرد: چنانکه مهجورترین قشر هنرمندان ما نیز اهالی قلم به شمار می‌روند. اهالی رسانه و خبرنگاران نیز جزئی از خانواده اهالی قلم هستند که با گسترش سایت‌های خبری اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی جمعیت‌شان در روزنامه‌های چاپی تعدیل شده و در رسانه‌های برخط نیز ناچار به کار با حق‌التحریر ناچیز هستند.
وی در پاسخ به اینکه این موضوع روشن است که هرچه رسانه‌های داخلی را ضعیف نگه داریم، به رسانه‌های بیگانه امکان پوشش اخبار با سیاست های موردنظرشان را داده‌ایم، آیا اداره‌کل ارشاد فارس به‌عنوان بازوی اجرایی سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حمایت از رسانه‌های استان با چانه‌زنی و گرفتن حمایت‌های مادی و معنوی برنامه‌ای دارد؟ افزود: از آنجا که تمام سیاست‌گذاری‌ها و زیرساخت‌های رسانه نظیر صدور مجوزها، صدور کارت خبرنگاری و… ملی است و همگی به صورت کلان و در سطح وزارتخانه تعیین می‌شود، ما به عنوان مجری در استان‌ها در این تصمیمات چه حمایتی و چه سلبی دخیل نیستیم و تنها به عنوان کارگزار آمار و اطلاعات استان را فراتر از سامانه «ای رسانه» جمع‌آوری و به عنوان یک بازوی کمکی برای تعیین سیاست‌های جدید ارسال می‌کنیم.
خوش‌اقبال ادامه داد: این اطلاعات می‌تواند شامل دغدغه و مشکلات رسانه‌ها چه در حوزه مدیران مسئول و چه در حوزه خبرنگاران باشد. ما قول می‌دهیم که تمام دغدغه‌های مطرح‌شده توسط اصحاب رسانه را به سیاست‌گذاران منتقل کنیم و از مشکلات و مسائل اصحاب رسانه بی‌تفاوت نگذریم اما وظیفه اصلی برای ایجاد تغییر برعهده سیاست‌گذار است.
بارگذاری اطلاعات در سامانه «ای رسانه» تسهیل می‌شود
وی با تأکید بر اینکه مشاور وزیر و معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی نیز در رویکرد جدید خود برای تقویت بنیادهای اصلی رسانه در تلاش هستند، اظهار داشت: فرشاد مهدی‌پور قول تغییر سازوکارهای سامانه «ای رسانه» را داده‌اند تا جز تسهیل شرایط صدور مواردی چون کارت خبرنگاری، بارگذاری‌های اطلاعات نظیر رزومه و نمونه کارها نیز در سامانه تسهیل شود و خبرنگاران به راحتی اطلاعات خود را ثبت کنند.
معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس گفت: حمایت از رسانه نیز به شکل کلان دیده می‌شود، از این‌رو سیاست وزارتخانه آن است که با تقویت صاحب‌امتیازان مطبوعات و مدیران مسئول رسانه‌ها امکان حمایت از خبرنگاران و دیگر اصحاب رسانه را فراهم کنند.
خوش‌اقبال افزود: به همین دلیل بناست که پرداخت یارانه کاغذ برای روزنامه و مطبوعات افزایش یابد و حمایت ویژه‌ای از رسانه‌های برخط از نظر مالی صورت گیرد تا مدیران مسئول این رسانه‌ها بتوانند از زیرگروه‌های خود که خبرنگاران هستند حمایت کنند.
وی تأکید کرد: این سیاست‌ها هنوز اجرایی و ابلاغ نشده و ما از جزئیات و نحوه ارائه حمایت‌ها مطلع نیستیم اما معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد از ابتدای دولت سیزدهم در حال انجام رایزنی‌هایی برای تغییر آیین‌نامه‌های دست‌وپاگیر گذشته است.
معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در ادامه با اشاره به کم‌رنگ‌شدن زبان ادبی در رسانه‌ها افزود: من خودم به عنوان کسی از بدنه نویسندگان و اهالی فرهنگ استان دغدغه‌مند این حوزه هستم. از مسئولان ارشد همواره خواسته‌ام رسانه را به عنوان یک جریان فاخر در کشور ببینند، هرچند که رسانه علاقه‌مند به سیاست‌کاری برای تامین منابع داشته باشند اما یک اهل رسانه خوب باید فارغ از تمام جریان‌های سیاسی برای تقویت خود تلاش کند و با تقویت بنیه علمی و فرهنگی و بهره‌گیری از مؤلفه‌های زبان ادبی در قیاس با شبکه‌های اجتماعی و خبری، جریان هدفمند و قابل تأمل را با زبانی فاخر دنبال کند.
برگزاری کارگاه‌های ادبی برای اهالی رسانه در سال‌جاری
معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در ادامه با اشاره به اینکه سیاست‌ها همه در گذرند اما آنچه باقی می‌ماند، قلمی است که یک خبرنگار با آن متنش را مکتوب کرده که این قلم خود باید فاخر و دارای شاکله‌های ادبی و قاعده‌مند باشد، عنوان کرد: در حالی که سال گذشته در جشنواره مطبوعات داوران به کم‌رنگ‌شدن زبان و ادبیات فارسی در نوشته‌های رسانه‌ها اشاره کردند، تقویت زبان و ادبیات فارسی در میان نویسندگان کوتاه‌نویسی چون خبرنگاران باید با مطالعه مداوم و افزایش دایره کلمات خود در نوشتار صورت گیرد و خبرنگاران به نوشتن متونی دست بزنند که فراتر از نوشته‌های ردی و گذری شبکه‌های اجتماعی عمل می‌کند و به تقویت زبان می‌انجامد.
خوش‌اقبال به انجام دو کار ویژه اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس برای حمایت از جریان ادبی که رسانه نیز بخشی از آن به حساب می‌آید، اشاره کرد و گفت: ما امسال با همراهی تیم جدید خانه مطبوعات در حال راه‌اندازی کارگاه‌هایی هستیم تا با آموزش جریان ادبی به تقویت و غنای زبان در رسانه‌ها کمک کند. سال گذشته نیز برای جریان‌سازی در حوزه قلم به راه‌اندازی دوباره انجمن‌های ادبی در شهرستان‌ها پرداختیم. وی با اشاره به اینکه بیش از چهل کارگاه ادبی در انجمن‌ها راه‌اندازی شد، گفت: جالب این است که این کارگاه‌ها مورد اقبال اهالی رسانه در شهرستان‌های استان نیز قرار گرفت.
حضور مدیرکل مطبوعات در اولین شماره «دکه رسانه» امسال
وی در ادامه عنوان کرد: درصدد هستیم در «دکه رسانه» امسال به‌طور جدی‌تر به مطالبات و خواسته‌های اهالی رسانه رسیدگی کنیم. البته از ابتدای پایه‌گذاری «دکه رسانه» نیز تلاش بر ایجاد فضایی محفل‌گونه بود که هم جریان‌های رسانه و هم مطالبات اهالی رسانه در آن دیده و فضایی فراهم شده تا مطالبات اهالی رسانه از سوی متولیان امر پیگیری شود.
معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس، از سفر قریب‌الوقوع ایمان شمسایی مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی کشور به شیراز خبرداد و گفت: امسال نیز قصد داریم در اولین شماره «دکه رسانه» مسائل خرد مادی و معنوی خبرنگاران و عکاسان خبری را در حضور شخصی که خود از بدنه مطبوعات و جزو سیاست‌گذاران است، مطرح کنیم تا هدف مطالبه‌گری رسانه‌ها این بار برای حل مشکلات خود اهالی رسانه پیگیری شود و مدیرکل مطبوعات بناست در اولین شماره «دکه رسانه» امسال جزئیات حمایت‌ها از رسانه‌های چاپی و برخط را با خبرنگاران در میان بگذارد.
خانه مطبوعات فارس در پیگیری مطالبات اهالی رسانه فعال‌تر شود
معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در پایان خواستار فعال‌شدن خانه مطبوعات به‌عنوان زبان رسمی رسانه‌ها در استان و بازوی رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد شد و اظهار داشت: خواهشم این است که خانه مطبوعات خواسته‌ها و مطالبات اصحاب رسانه را دنبال کند و از پیگیری مطالبات به عنوان یک مجموعه صنفی خسته نشود.
خوش‌اقبال گفت: واقعیت این است که خود خانه مطبوعات باید کنار ما قرار بگیرد تا بتوانیم تاثیر بیشتری در حوزه رسانه بگذاریم. وقتی خانه مطبوعات به هر دلیل کم‌کار باشد، در نتیجه ما کنشی برای مطالبه خواسته‌های اهالی رسانه نمی‌بینیم. خب مسلما واکنشی هم دریافت نخواهند کرد اما اگر مطالبه‌گری از سوی خانه مطبوعات مدام رخ دهد، ما نیز برای پیگیری مطالبات از سیاست‌گذار در سطح کلان کشور پویاتر می‌شویم.
